Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ
Nguyễn Tài Tuệ (sinh năm 1936 tại xã Thanh Văn, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An) là một nhạc sĩ nổi tiếng với dòng nhạc truyền thống cách mạng ở Việt Nam. Tác phẩm “Xa khơi” của ông được đánh giá là một ca khúc rất chuẩn mực về âm nhạc. Không chỉ “Xa khơi” mà rất nhiều ca khúc khác của ông đã sống mãi với thời gian.
Tiểu sử và sự nghiệp
Nguyễn Tài Tuệ đến với âm nhạc từ niềm say mê từ thời tuổi thơ. Ông mê mẩn với những điệu “ví dặm” những khúc hát “đò đưa” của quê hương. Nửa về nửa lại buồn đây, về thì nhớ mẹ mà ở đây thì nhớ nhà – có lúc ông đã khóc vì những câu hát đó.
Năm 1955, khi học hết cấp 3, Nguyễn Tài Tuệ ra Hà Nội. Bố muốn tôi đi theo con đường văn chương để làm thầy giáo vì đất quê ông phong trào học và ước mơ làm thầy giáo lớn lắm. Ngoài ra, ông theo học guitar ở chỗ Nghệ sĩ Nhân dân Trọng Bằng. Học được một thời gian, ông mới thấy âm nhạc là cái nghiệp của mình chứ không phải văn chương và ông đi theo tiếng gọi của nó. Bước đầu, Nguyễn Tài Tuệ về làm diễn viên của Đoàn ca múa nhân dân Trung ương hát với những Quốc Hương, Mai Khanh, Chu Minh, Thương Huyền trong một dàn hợp xướng và cứ thế đi vào sáng tác dần dần.
Ðầu năm 1957 ông lên công tác tại Ðoàn ca múa Lao – Hà Yên. Tại đó ông được tiếp xúc nhiều với dân ca các dân tộc Tày, Nùng, Mông, Dáy… và có những sáng tác như: “Mùa xuân gọi bạn”, “Suối Mường Hum còn chảy mãi”, hợp xướng “Xuân về trên bản”…
Hết hai năm, đầu năm 1959, ông về Hà Nội công tác tại Ban nghiên cứu âm nhạc dân gian – tiền thân của Viện Nghiên cứu âm nhạc dân gian hiện nay. Tại nơi này ông đã hoàn thành ca khúc nổi tiếng Tiếng hát giữa rừng Pắc Bó và tiếp theo là ca khúc Xa khơi. Và nhiều tác phẩm thanh nhạc và khí nhạc khác.
Những năm 1956 – 1957, Nguyễn Tài Tuệ đã đi thực tế ở khu vực cầu Hiền Lương, Cửa Tùng và đảo Cồn Cỏ… Nhà thơ Lưu Trọng Lư dẫn đầu đoàn văn nghệ sĩ, họ sống ở bên này sông Bến Hải hàng tháng trời.
Lúc đó, khó khăn chồng chất khó khăn, đất nước bị chia cắt gây đôi miền. Cảnh chiều chiều vợ ra bến ngóng chồng, ông ra sông ngóng cháu từ phía bên kia. Những đôi trai gái chưa kịp cưới nhau đã phải chia lìa để cứ chiều chiều đứng bên này khoát nón sang bên kia gọi nhau mà không thể gần nhau được.
Nguyễn Tài Tuệ tự hỏi mình: “Ngoài biển kia con cá nục đến con cá măng còn đi đi lại lại, bay nhảy thoải mái giữa 2 miền, tại sao con người lại bị ngăn cách? Và, ông lấy khát vọng thống nhất đất nước làm chủ đề bài hát “Xa khơi”.
Dù không được đào tạo bài bản qua các trường âm nhạc, nhưng Nguyễn Tài Tuệ có rất nhiều ca khúc nổi tiếng, đặc biệt là những ca khúc về truyền thống, cách mạng.
Nguồn (Sưu tầm)
